Wycieczka do Planetarium i Obserwatorium Astronomicznego

Głównym celem wycieczki było poszerzenie i usystematyzowanie wiedzy zdobywanej podczas zajęć edukacyjnych z zakresu astronomii oraz poznanie podstawowych przyrządów astronomicznych a także rozbudzenie zainteresowań tą dziedziną wiedzy. Powyższe działania na stałe wpisały się w kalendarium naszej szkoły i cieszą się ogromnym zainteresowaniem uczniów.

Wiedza zdobyta w terenie poprzez bezpośrednią styczność z tematem pobudza wyobraźnię i pozostaje w pamięci. Miejsce Ziemi we Wszechświecie, Układ Słoneczny, skutki ruchu obrotowego i obiegowego Ziemi, Grawitacja, Księżyc, Gwiazdy i Galaktyki, Ciężar i nieważkość – to tylko niektóre  tematy wchodzące w skład szkolnej podstawy programowej.  Uczniowie dowiedzieli się , jakie układy gwiazd i inne ciekawe ciała niebieskie są widoczne na sferze niebieskiej, gdzie i kiedy wypatrywać meteorów, gdzie szukać planet, jak wygląda kometa, czym są te ciała niebieskie i zjawiska. Powyższe kwestie naukowe zostały wyjaśnione podczas dwugodzinnych zajęć dydaktycznych z zakresu geograficznych podstaw astronomii dla szkół ponadgimnazjalnych w temacie: „Cztery pory roku”.
Podczas następnego spotkania zatytułowanego „O zaćmieniach i nie tylko” poruszona została wiedza dotycząca elementów sfery niebieskiej (równik i południk niebieski, ekliptyka, oś świata), orientacji na sferze niebieskiej, ruchów Księżyca i planet, Układu Słonecznego,  Praw Keplera,  Zaćmień Słońca oraz  Zaćmień Księżyca.
Kolejnym punktem wyjazdu było zwiedzanie wystawy pt: „Struktura Wszechświata – odległości i ich pomiar”. Poznanie struktury Wszechświata możliwe jest dopiero wtedy, gdy poznamy rozmiary ciał niebieskich oraz odległości, jakie nas od nich dzielą. Jak zmierzyć coś, co jest tak wielkie, że jego rozmiary nie mieszczą się w naszych ziemskich pojęciach?
W dodatku to, co mierzymy jest tak daleko, że odległość wyrażona w ziemskich jednostkach przestaje mieć dla nas sens. Historia astronomii to historia pomiarów.
Ponadto zwiedziliśmy obserwatorium astronomiczne, gdzie poznaliśmy budowę instrumentów optycznych oraz ich zastosowanie. Młodzież miała możliwość obejrzeć Słońce przez największy w Polsce refraktor, czyli lunetę soczewkową metodą projekcji, czyli rzutowania obrazu na ekran. Nasza gwiazda dzienna okazała się bardzo wdzięcznym obiektem do obserwacji. Największe zainteresowanie wzbudziły zmiany aktywności słonecznej, przejawiającej się głównie w obecności lub braku plam słonecznych – obszarów na powierzchni tarczy o obniżonej temperaturze względem temperatury reszty tarczy. Ogromne wrażenie zrobiło też ,,serce” Planetarium Śląskiego, czyli ważący ponad dwie tony potężny projektor. Odtwarza on wygląd nieba z dowolnego miejsca na Ziemi i o dowolnej porze. Ekranem projekcji jest największa w kraju kopuła o średnicy 23 metrów.
Uczniowie uczestniczyli też w zajęciach dydaktycznych w stacji klimatologicznej przy Planetarium Śląskim. Temat dotyczył Badania klimatu i jego zmian. Zapoznaliśmy się z wyposażeniem standardowego ogródka meteorologicznego, przyrządami pomiarowymi oraz metodyką badań klimatologicznych.
W stacji sejsmologicznej uczestniczyliśmy w prezentacji „Niespokojna planeta”, zapoznając się z niektórymi zagadnieniami dotyczącymi budowy wnętrza Ziemi, trzęsieniami oraz budową i zasadami działania sejsmografów.
Na zakończenie obejrzeliśmy seans popularno-naukowy pt: „Podróż Małego Księcia” inspirowany powieścią Antoine de Saint-Exupery`ego. Kapryśny kwiat jest powodem, dla którego tytułowy bohater opuszcza swoją planetę B-612 i rozpoczyna międzyplanetarną podróż. Spotyka wiele postaci, uosabiających różne ludzkie postawy.  Była to opowieść
o poszukiwaniu szczęścia, miłości i sensu życia. Proste animacje przemawiają do wyobraźni widza, który podczas seansu ma również okazję poznać niektóre gwiazdozbiory i ciekawe zjawiska astronomiczne.
     Zajęcia odbyte w  Planetarium stanowią nieocenione uzupełnienie  dydaktyczne
w nauczaniu tematów związanych z ruchem obrotowym i obiegowym Ziemi, orientacją na niebie, klimatem, pogodą. Pobudzają zainteresowania przedmiotem, skłaniają do obserwacji nieba, mogą zapoczątkować fascynację astronomią. Była to wycieczka ciekawa i udana. Konstruktywna alternatywa spędzania wolego czasu.

Organizator wyjazdu: Anna Ochender-Lebiest